Giải pháp phát triển nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam

Theo Bộ NN&PTNT, hiện nay, Việt Nam có khoảng 76.666 ha sản xuất nông nghiệp hữu cơ, đứng thứ 7 châu Á và thứ 3 trong các nước ASEAN. Nhưng xét trên tổng diện tích đất nông nghiệp là 26,8 triệu ha, thì diện tích sản xuất nông nghiệp hữu cơ của cả nước còn khiêm tốn... Chăn nuôi lợn hữu cơ có 12 địa phương có khoảng 64.200 con, sản lượng thịt hơi gần 6.000 tấn; chăn nuôi gà hữu cơ có ở 6 tỉnh với 273.000 con, sản lượng thịt hơi 922 tấn; chăn nuôi bò hữu cơ có 2 tỉnh là Nghệ An và Lâm Đồng được các tổ chức quốc tế công nhận với sản lượng 3.500 con.

Nuôi trồng thủy sản hữu cơ mới chỉ có rất ít địa phương triển khai và chủ yếu theo hướng hữu cơ, sinh thái, đối với khai thác và đánh bắt chủ yếu dựa vào tiềm năng mặt nước ao hồ tự nhiên. Hiện tại, cả nước có 4 tỉnh có mô hình nuôi trồng thủy sản hữu cơ với tổng diện tích 134.800 ha.

Mục tiêu đến năm 2030 Việt Nam phấn đấu đứng trong top 15 của thế giới về nông nghiệp hữu cơ

Việt Nam đã có tiêu chuẩn chung đối với sản xuất, chế biến, ghi nhãn sản phẩm hữu cơ; trồng trọt, chăn nuôi hữu cơ cho một số sản phẩm như: gạo, chè, sữa nhưng chưa có tiêu chuẩn đối với các sản phẩm thủy sản, dược liệu, mỹ phẩm, rau, quả, cà phê, hồ tiêu… nhưng chưa có danh mục vật tư nông nghiệp đầu vào như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thức ăn chăn nuôi… được phép sử dụng trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ.

Khó khăn, bất cập trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ hiện nay của Việt Nam là do quy mô sản xuất nhỏ lẻ, hiệu quả chưa cao, chủ yếu dựa vào hỗ trợ, chưa có định hướng chiến lược sản xuất, tiêu thụ; sản phẩm chưa đa dạng và chất lượng chưa đồng đều...

Tại hội thảo, các đại biểu đều nhận định, hệ thống canh tác nông nghiệp hữu cơ đã và đang là xu hướng phát triển của nhiều quốc gia thế giới khi áp lực về lương thực giảm, áp lực vệ sinh an toàn thực phẩm, chất lượng nông sản và môi trường tăng. Tuy nhiên, nông nghiệp hữu cơ Việt Nam vẫn đứng trước những thách thức, bởi chưa có cơ chế, chính sách đặc thù đủ mạnh để khuyến khích phát triển. Hệ thống chứng nhận, tiêu chuẩn, quy chuẩn, giám sát chưa hoàn chỉnh; các hộ sản xuất vẫn là tự nguyện…

Bộ NN&PTNT đang xây dựng dự thảo Đề án "Phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2020 - 2030", nhằm mục tiêu đến năm 2030 Việt Nam phấn đấu đứng trong top 15 của thế giới về nông nghiệp hữu cơ.

Theo dự thảo, đến năm 2025, diện tích cây trồng hữu cơ đạt khoảng 1,5 - 3% tổng diện tích gieo trồng; chăn nuôi có  5 - 10% sản phẩm hữu cơ (riêng đối với ong và sản phẩm từ ong khoảng 40 - 50% hữu cơ); khoảng 2 - 3% diện tích nuôi trồng thủy sản đạt tiêu chuẩn hữu cơ tương đương với 60.000 ha.

Đến năm 2030, diện tích cây trồng hữu cơ đạt khoảng 7 - 10% diện tích gieo trồng (riêng đối với các cây dược liệu, hương liệu và các sản phẩm từ thiên nhiên, diện tích hữu cơ đạt khoảng 40 - 50%), năng suất cây trồng hữu cơ đạt khoảng 95 - 100% năng suất cây trồng thường; vật nuôi có 5 - 10% sản phẩm hữu cơ; thủy sản có khoảng 7 - 8% diện tích tương đương với 100.000 ha cho sản lượng khoảng 500.000 tấn.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho biết, trong các giải pháp triển khai đề án sẽ chú trọng đến giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân tham gia phát triển nông hữu cơ. Cùng với đó là xây dựng được hệ thống phân phối sản phẩm trên phạm vi cả nước để đảm bảo nhu cầu tiêu dùng trong nước đang tăng cũng như hướng đến xuất khẩu.

Dự kiến trong quý IV/2019, dự thảo sẽ được trình Thủ tướng Chính phủ xem xét và ban hành.

(Nguồn: Tạp chí điện tử Congnghiepmoitruong.vn)