Tiết kiệm năng lượng trong công nghiệp - vấn đề cấp bách

Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2019

Tại diễn đàn Năng lượng Việt Nam: "Tiết kiệm năng lượng cho ngành công nghiệp Việt Nam phát triển bền vững" do Bộ Công Thương tổ chức ngày 21/8 tại Hà Nội, các chuyên gia cho rằng, tiềm năng kỹ thuật để tiết kiệm năng lượng trong khu vực công nghiệp ở Việt Nam từ 20 - 30%, thậm chí có những khu vực lên tới 40%”. Đây là giải pháp hữu hiệu nhất hiện nay để giảm áp lực trong việc khai thác, chế biến và cung ứng các dạng năng lượng.

Báo cáo của Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) cho thấy, trong giai đoạn 2011-2015 đã đạt được mục tiêu tiết kiệm từ 5-8% tổng mức tiêu thụ năng lượng của cả nước, tương đương với việc tiết kiệm từ 11-17 triệu TOE (đơn vị tiêu thụ năng lượng). Trong đó, cường độ năng lượng của các ngành sản xuất công nghiệp, tiêu thụ nhiều năng lượng đều giảm dần trong giai đoạn 2011-2015, đáng kể như ngành Thép (giảm 8,09%); ngành Xi măng (giảm 6,33%); ngành Dệt sợi (giảm 7,32%).

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng nhấn mạnh, năng lượng và an ninh năng lượng luôn là mối quan tâm hàng đầu của Chính phủ. "Theo quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011-2020 có xét đến năm 2030 được Thủ tướng phê duyệt ngày 18-3-2016 (Quy hoạch điện VII điều chỉnh) thì từ nay đến năm 2030, năng lượng phải đáp ứng đủ nhu cầu điện cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của cả nước với mức tăng trưởng GDP bình quân khoảng 7,0%/năm" - Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng khẳng định.

Cũng theo kịch bản này thì nhu cầu điện thương phẩm các năm 2020, 2025, 2030 sẽ tương ứng là 235 tỷ kWh, 352 tỷ kWh và 506 tỷ kWh (tổng sản lượng điện thương phẩm năm 2018 đạt 192,93 tỷ kWh). Tốc độ tăng trưởng nhu cầu điện toàn quốc trong các giai đoạn tới mặc dù sẽ giảm đáng kể so với trước đây nhưng vẫn ở mức rất cao nếu so sánh với các nước trên thế giới, cụ thể là 10,6%/năm (giai đoạn 2016 - 2020), 8,5%/năm (giai đoạn 2021-2025) và 7,5%/năm (giai đoạn 2026 - 2030). Nếu tổng công suất đặt của toàn hệ thống hiện nay là khoảng 54.000 MW (bao gồm cả năng lượng tái tạo) thì đến năm 2020 sẽ đạt khoảng 60.000 MW và dự kiến lên đến 129.500 MW vào năm 2030. Đây là một thách thức lớn đặt ra với ngành năng lượng trong việc đảm bảo thu xếp và huy động nguồn vốn đầu tư rất lớn để mở rộng, nâng cấp lưới điện truyền tải, phân phối, đầu tư, phát triển nguồn điện mới cũng như cung ứng đủ các nguồn năng lượng sơ cấp cho các nhà máy điện.

Thứ trưởng nêu vấn đề, trong thời gian qua chúng ta cũng gặp khó khăn về đảm bảo cung ứng điện cho giai đoạn 2021- 2015 do nhiều dự án điện đáng nhẽ chúng ta đưa vào vận hành nhưng tại thời thời điểm này các dự án chậm tiến độ với nhiều lý do khác nhau. “Trong bối cảnh từ năm 2015, nước ta đã chuyển từ một nước xuất siêu sang nhập siêu về năng lượng và ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn năng lượng nhập khẩu, các nguồn năng lượng tái tạo có giá thành còn cao và gặp nhiều rào cản kỹ thuật và tài chính trong việc phát triển và vận hành các nguồn điện từ năng lượng tái tạo, ngành năng lượng nói chung và ngành điện nói riêng đang đứng trước những khó khăn, thách thức rất lớn trong việc đảm bảo cung ứng đủ năng lượng”- Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng bày tỏ.

Được biết, nhằm tiếp nối các kết quả thành công đạt được của Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 1 và giai đoạn 2, đồng thời đưa ra một kế hoạch và chiến lược dài hạn với định hướng rõ ràng cho các hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tại Việt Nam, Bộ Công Thương đã xây dựng “Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2030". Trong tháng 3/2019, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2030. Chương trình đề ra mục tiêu đạt mức tiết kiệm năng lượng 5 - 7% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc trong giai đoạn từ năm 2019 - 2025 và từ 8 - 10% trong giai đoạn 2019 - 2030.

Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nêu rõ, các chương trình, hoạt động về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, nếu được tổ chức và thực hiện tốt sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn nguồn năng lượng của quốc gia, giúp cho nền kinh tế phát triển bền vững và bảo vệ môi trường, giúp thực hiện cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính để ứng phó với hiện tượng biến đổi khí hậu toàn cầu.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương – đồng chí Cao Đức Phát cũng cho rằng, cần có sự đồng thuận cao giữa các bộ, ngành để thúc đẩy chủ trương sử dụng tiết kiệm năng lượng hiệu quả. “Ưu tiên hàng đầu về thực hiện chiến lược về năng lượng để góp phần phát triển kinh tế xã hội của đất nước nhanh và bền vững hơn”- đồng chí Cao Đức Phát nhấn mạnh.

Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương cũng nêu quan điểm, qua các phát biểu tại Diễn đàn có thể nhận thấy dư địa năng lượng tại Việt Nam rất lớn, mật độ năng lượng cao so với nhiều nước trên thế giới. “Nhưng các doanh nghiệp ngành công nghiệp đã làm tốt chủ trương sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Thể hiện ở những giải pháp của Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN), Tập đoàn Hòa Phát…”- đồng chí Cao Đức Phát đánh giá.

Đồng chí Cao Đức Phát cũng chỉ ra 4 yếu tố cần khắc phục trong sử dụng năng lượng tiết kiệm vào hiệu quả: Nhận thức, cơ chế chính sách, quản lý, khoa học công nghệ. Theo đó, cần nâng cao hiệu quả về sử dụng năng lượng, ông Phát cho rằng phải xử lý tồn tại tại 4 lĩnh vực đó.

Đối với Ban kinh tế Trung ương- cơ quan tham mưu cho Đảng sẽ cùng các bộ, ngành có các kiến nghị vĩ mô về 4 yếu tố cần khắc phục này. Về lâu dài chúng ta thiết lập hệ thống, dẫn dắt tiến tới chi phí năng lượng trong ngành năng lượng thấp dần xuống. “Phải nhanh chóng thiết lập thể chế, thị trường một cách đồng bộ. Đây là là yếu tố then chốt tạo động lực cho người sản xuất và người tiêu dùng sử dụng tiết kiệm năng lượng hiệu quả”- ông Cao Đức Phát nói.

Trên tinh thần tiếp thu ý kiến của Phó ban Kinh tế trung ương Cao Đức Phát, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng cho rằng, thị trường tiết kiệm năng lượng hiện nay được đánh giá có dư địa rất lớn và hoàn toàn triển khai hiệu quả rất cao. Vì vậy, trong thời gian tới, giải pháp cần triển khai thực hiện đó là hoàn thiện, xây dựng, đồng bộ cơ chế thị trường năng lượng, trong đó, cơ chế vừa phải tạo ra động lực vừa là áp lực, để cả giai đoạn năm 2019 -2030 phải tiết kiệm 8-10% tổng năng lượng tiêu thụ tại Việt Nam. "Trong khi đó, giai đoạn 2006 – 2015, giai đoạn này dư địa lớn hơn so với hiện nay, chương trình sử dụng năng lượng tiết kiệm mới chỉ tiết kiệm được 5,65%. Điều này, đòi hỏi sự nỗ lực lớn từ nhiều phía để nhằm đạt mục tiêu Chính phủ đề ra." - Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nhấn mạnh thêm./.

Theo http://www.dangcongsan.vn